De plaats van de ontstekingen, de aard en ernst van de ziekte en eventuele andere aandoeningen van de patiënt spelen een rol bij de keuze voor de meest optimale chirurgische behandeling.
Chirurgische behandeling bij hidradenitis
Incisie en drainage
Incisie en drainage is een ingreep waarbij abcessen worden opengelegd. Dit wordt vaak in de acute fase van een ontsteking toegepast. Een abces dat onder spanning staat, veroorzaakt forse pijn en dit kan worden verlicht door een incisie, al dan niet na voorafgaande lokale verdoving. Bij het verdoven moet je er rekening mee houden dat het inspuiten van verdovingsvloeistof in ontstoken gezwollen weefsel pijnlijk is en dat de verdoving soms minder goed werkt of langzamer intreedt. Deze ingreep dient slechts als noodoplossing en ter ontlasting van de pijnklachten te worden uitgevoerd. Het is geen definitieve behandeling en dus niet genezend van opzet.
Deroofing
Deroofing is een huidbesparende chirurgische techniek waarbij fistelgangen en abcesholten worden blootgelegd door de bovenliggende huid te verwijderen. De bodem van de gangenstelsels c.q. de holten wordt hierbij intact gelaten. De bodem is vaak over een groot gedeelte bekleed met dekweefsel van de huid (epitheelresten), van waaruit redelijk normaal uitziende huid kan terug groeien. De gedachte achter deroofing is dat dit leidt tot minder terugkerende plekken.
Tijdens de ingreep wordt vaak een uitgebreider horizontaal gebied met fistelvorming gevonden dan in eerste instantie van buitenaf zichtbaar was. Als het gebied te groot is om in één keer te behandelen (vanwege de pijn en impact op genezingsproces), dan wordt het in meerdere keren behandeld. Een voordeel van deroofing is dat er geen grote oppervlakten van de huid verwijderd worden.
Bij een deroofing wordt er vaak gekozen om de wond open te laten, zodat deze vanaf de wondbodem kan genezen. Klik voor meer info over wondverzorging.
Excisie lokaal en radicaal
Excisie (letterlijk: uitsnijden) is een algemene term waarmee een chirurgische ingreep wordt aangeduid die het afwijkende weefsel in z’n geheel verwijdert. Zo’n behandeling is in principe gericht op genezing van het aangedane gebied. Om deze behandelmethode zo optimaal mogelijk toe te passen bij HS is een eerste vereiste dat alle fistels, abcessen en zichtbaar ontstekingsweefsel verwijderd worden. Daarbij is het van belang dat de arts een ruimer gebied uitsnijdt (marge), zodat er geen resten achterblijven die weer voor nieuwe ontstekingen kunnen zorgen. Voor welke marge gekozen wordt, hangt onder meer af van de uitgebreidheid en de locatie van de HS en verschilt dus van patiënt tot patiënt. In de literatuur worden drie marges van excideren beschreven:
- Beperkte lokale excisie: zichtbare fistels en abcessen worden weggesneden.
- Excisie van de behaarde huid.
- Radicale excisie: het aangedane gebied met behaarde huid en een marge van 1-3 cm rondom het zieke weefsel wordt verwijderd.
Behandeling per Hurley stadium
Beperkte lokale excisie heeft de voorkeur bij milde HS waarbij veel gezonde huid zichtbaar is tussen de fistels en abcessen (Hurley stage I en II). Excisie van alle behaarde huid rondom het afwijkend weefsel wordt aanbevolen bij een beeld met uitgebreidere fistelgangen onder de huid. Bij een zeer groot aangedaan gebied met veel fistels, abcesvorming en ontstekingsweefsel (Hurley stage III) wordt radicale excisie met een marge van 1-3 cm en het meenemen van al het aangedane weefsel geadviseerd. In diverse onderzoeken wordt benadrukt dat er geen te krappe marge moet worden gehanteerd om de wond te sluiten, omdat dit bijna altijd leidt tot terugkeer van de problemen. Voor het sluiten van de huid worden verschillende technieken toegepast. De huid kan primair gesloten worden of secundair (in tweede instantie) middels een split-skin graft of verschuivingsplastiek (zwaailap). De wondbodem kan eventueel sneller worden voorbereid voor secundaire sluiting met behulp van een VAC systeem (vacuüm assisted closure).
Ook kan, afhankelijk van de uitgebreidheid van de uitsnijdingen, ervoor gekozen worden de wond niet te sluiten, maar open te laten (secundaire wondgenezing). Vraag vooraf altijd je arts waar hij voor kiest. Dit heeft impact op de wondbehandeling en -verzorging en (de tijd van) het genezingsproces.
Chirurgie met Co2 laser
In de jaren ’90 werd gezocht naar een effectieve en minimaal ingrijpende behandeling voor de milde vormen van HS. Uitsnijding van de aangedane plekken door CO2 laserchirurgie gecombineerd met secundaire wondgenezing werd destijds geïntroduceerd. De behandeling bestaat uit het onder lokale verdoving verwijderen van vooraf geselecteerde plekken met een zo krachtig mogelijke laserstraal. Dit gaat door tot in de wondbodem, tot vetweefsel en rondom de plek gezonde huid zichtbaar is. De wond wordt opengelaten om te genezen. Voordelen van deze techniek zijn minder bloedverlies en een duidelijk beeld welk weefsel is aangedaan en welk niet.
