door Beau Konijn
We willen allemaal alles zo snel en gemakkelijk mogelijk, maar dat is nou precies waar je niets aan hebt als je iets wenst wat er ook op lange termijn nog is. Bespaar jezelf nog meer faalpogingen en gebruik die energie voor wat je echt verder brengt: het korte termijn denken vervangen door een lange termijn visie. Hoe je dat doet is iets wat ik graag had willen weten toen ik 15 jaar oud was. Over dit onderwerp valt ontzettend veel te vertellen (en dat wil ik ook), maar dat past niet in één enkel blogje. Ik geef je dan ook een heldere introductie naar hoe je kunt beginnen met lange termijn denken.
Korte termijn handelen
Ik wilde vroeger altijd snel resultaat. Alles moest zo snel mogelijk. Mijn droom was een bikini-ready-body voor de zomer en zelfverzekerd in mijn vel zitten (naast het beïnvloeden van mijn chronische aandoening). Daarvoor was ik tot alles in staat. Van diëten, naar sapkuren, tot leven op groente en dan maar even minder sociale gelegenheden. Ik heb zo vaak nagedacht hoe het toch steeds kon dat ik dit niet om wist te zetten in iets langdurigs. Want ik wilde het immers heel graag. Wat bij mij tot die tijd ontbrak was kennis over hoe mijn brein in elkaar steekt en hoe je gedrag gevormd wordt. Toen ik daar meer over begon te leren, ging ik het ook begrijpen. Om dit beter uit te kunnen leggen neem ik voor het gemak als voorbeeld mijn ervaringen omtrent gewichtsverlies.
Little did I know..
Wat ik nu weet en toen óók graag had willen weten, is dat het volgen van diëten waarin je te grote veranderingen aanbrengt totaal niet gaat werken. Een enkele persoon zal het lukken, maar voor het merendeel van de mensen is het gedoemd te mislukken. Strikt diëten of iets heel streng vol willen houden staat voor mij gelijk aan het accepteren dat je een nieuwe faalpoging toe kan voegen aan je rugzakje. Zonde van al je inspanning en bovenal weer een extra deuk in je zelfvertrouwen. Zodra je bedenkt weer opnieuw een dieet te volgen of iets strengs vol te gaan houden, ben je vaak al bezig met wanneer je dan weer terug kunt in je oude patroon.
Wat ik nu weet en toen óók graag had willen weten, is dat het volgen van diëten waarin je te grote veranderingen aanbrengt totaal niet gaat werken.
Een ezel en dezelfde steen
Je begint vol goede moed, koelkast gevuld met groentes, vriendinnen weer verteld dat je even een summer body aan het kweken bent en gaan met die banaan. Je houdt het toch wel vol omdat je focus voor een korte tijd is én het een eindpunt heeft. Je ziet resultaat, houdt het nog net even iets langer vol en vervolgens heb je je doel bereikt. Tadaa… helemaal happy, helemaal in de gloria. Maar als je daarna je focus verliest, eet je daarna weer alles wat je jezelf zolang had onthouden. Weer terug bij af en flink balen. Deze ezel stootte zich zeker zo’n 8 tot 10 keer aan dezelfde steen.
Maar… je brein is zo gemaakt
Je brein is gemaakt om je in leven te houden. Met name je hypothalamus vindt daar het fijne van. Die bewaakt je voorraden en geeft je onder andere seintjes over wanneer je weer voedsel nodig hebt. Hij helpt je lichaam dus eigenlijk om te overleven. Hij neemt zijn taak echt heel serieus. Zodra er ook maar iets van de reservevoorraden wordt aangesproken doordat je bijvoorbeeld begint met lijnen, gaat hij er alles aan doen om daar een stokje voor te steken. Hoe strenger je dus in een calorie- of energietekort leeft, des te meer moeite je zult hebben om dit vol te houden. Als je dan even de focus verliest of na het diëten weer de touwtjes iets meer laat vieren pakt je hypothalamus zijn kans weer om alles aan te vullen zoals het was (en het liefst nog een stukje meer).
Het is dus goed om te beseffen dat hoe hard jij ook je best doet om het vol te houden het niet alleen aan jou ligt als je dit niet volhoudt. Je brein is zo gemaakt en doet eigenlijk precies wat hij moet doen.
Waarom die kleine aanpassingen zo belangrijk zijn
Nu je dit weet en ook weet dat je brein niet van grote veranderingen houdt, kun je misschien wel raden waarom het maken van kleine stapjes zo belangrijk is. Je zult dan dat gebiedje in je brein langzaam moeten laten wennen aan het idee dat het met minder ook genoeg heeft. Ik moet hierin echt mijn chronische aandoening bedanken, die mij heeft doen beseffen dat ik voor op lange termijn in plaats van korte termijn iets moest verzinnen. Ik wilde mijn leefstijl voor tientallen jaren aanpassen om zo ook hopelijk minder ziektelast te ervaren. Een quote die mij zeker heeft geholpen was: “Get fit for life, not just for summer”. De verschuiving van korte naar lange termijn denken heeft echt een enorme invloed gehad op mijn leven.
Een marathon in plaats van een sprint
Ik begon met zetten van stapjes die mij hielpen naar mijn lange termijn visie. Kleine stapjes die in lijn lagen met de persoon die ik zou willen worden. Via die kleine stapjes vormde ik nieuwe routines (wat mijn brein enorm prettig vond). Ik zag mezelf in die bikini geregeld voor me, trotse blik in de spiegel, mezelf met meer zelfvertrouwen en een grote lach op mijn gezicht. Ik ben bezig aan een marathon in plaats van een sprint. Eigenlijk een marathon waarvoor de finishlocatie nog steeds onbekend is.
Ik leer nog steeds en ik maak soms ook zeker die hypothalamus in mijn bovenkamer flink boos (wat betekent dat ik even terugval, wat minder gezonde keuzes maak). Ik neem dan even een hobbelige, alternatieve route, maar die zien er heel anders uit dan wat ik vroeger heb ervaren. Geen diepe, diepe dalen meer en ook geen complete terugval. Ik heb inmiddels routines en gewoonten in mijn toolkit die mij ook helpen herinneren waar ik het voor doe en deze leiden mij weer terug naar de hoofdweg van het leven.
In het kort…
Wat ik zeker iedereen wil aanraden:
- kleine, behapbare stapjes zetten
- lange termijn visie of doel opknippen in kleine stukjes
- routines vormen die passen bij de persoon die jij wilt zijn
- dagelijks herinneren, visualiseren hoe mijn lange termijn eruit zou zien
- meer weten over hoe je brein een beetje in elkaar zit.
Aanvullende tip nog om meer te begrijpen van je brein en wat niet al te ingewikkeld is uitgelegd is het boek: Hamster in je brein, geschreven door Felix Kreier en Maarten Biezeveld. Het boek is met name gericht op langdurig gewicht verliezen. Aan de hand van dit boek kon ik veel van mijn gemaakte aanpassingen beter verklaren. Super leerzaam en fijn om een keertje te lezen.
